Był człowiekiem o niezwykłej osobowości, rozległej wiedzy i wielkiej wrażliwości. Można też śmiało powiedzieć – i nie będzie w tym cienia przesady – że był jednym z najwybitniejszych polskich badaczy historii sztuki, cieszącym się europejskim autorytetem znawcą artystycznych dokonań włoskiego renesansu, a zarazem jednym z ostatnich wielkich humanistów.

Odbyte przezeń studia polonistyczne stworzyły fundament, ale celem ostatecznym okazała się historia sztuki. Wśród Jego nauczycieli były takie sławy, jak: profesor Julian Krzyżanowski i profesor Jan Białostocki z Uniwersytetu Warszawskiego oraz profesor Andre Chastel z paryskiej Sorbony. Ten ostatni – szczególnie często pojawiający się we wspomnieniach Profesora Waźbińskiego – stał się dlań Mistrzem, podziwianym wzorem badacza zagadnień artystycznych minionych epok.

Swój doktorat na temat aktu w sztuce weneckiej XVI stulecia, profesor Waźbiński obronił na Uniwersytecie Warszawskim w roku 1966. Była to zarazem pierwsza ważna publikacja podejmująca problematykę włoskiego renesansu, który stał się Mu szczególnie bliski. Ten kierunek zainteresowań badawczych potwierdziła następnie rozprawa poświęcona Giorgio Vasariemu i nowożytnej historiografii sztuki, stanowiąca podstawę przewodu habilitacyjnego zakończonego w 1974 roku.

Oprócz prac związanych ze zdobywaniem stopni naukowych powstawały również inne. Popularnonaukowa książka Malarstwo Quattrocenta, wielokrotnie wznawiana od czasu pierwszego wydania w 1972 roku stała się lekturą obowiązkową kolejnych pokoleń studentów historii sztuki. Nie ulega wątpliwości, że wielu młodych ludzi do studiowania tej właśnie dyscypliny zachęciła. Klarowność wykładu sprawiała bowiem, że skomplikowana problematyka sztuki włoskiej XV wieku, nagle wydawała się taka prosta i logiczna. To świadczyło, jak wielkim talentem dydaktycznym był obdarzony Profesor Waźbiński.

Przeciwległy niejako biegun działalności stanowiły poważne rozprawy naukowe, w których Profesor Waźbiński zaprezentował się jako badacz niezwykle dociekliwy, odważnie podejmujący trudne problemy, a stawiając śmiałe hipotezy, zawsze dbał o to, by błyskotliwe dowodzenie ich prawdziwości, powstawało na trwałym fundamencie ze znawstwem analizowanych źródeł. W roku 1987 ukazała się dwutomowa, znakomicie przyjęta, monografia Akademii del Disegno, a w roku 1994 monumentalna dysertacja na temat mecenatu artystycznego kardynała Francesca Marii del Monte. Prace te wydane w języku włoskim we Florencji, ugruntowały międzynarodową pozycję Profesora i stanowią jedne z najważniejszych – niezliczoną ilość razy cytowanych – dzieł o sztuce Italii.

Powszechnie uznawany za wybitnego jej znawcę był Profesor Waźbiński członkiem międzynarodowych gremiów naukowych, by wymienić tylko tak znamienite instytucje, jak: Bibliotheca Hertziana w Rzymie, Accademia del Disegno czy Kunsthistorisches Institut we Florencji. Za swoje dokonania został wyróżniony wieloma nagrodami środowiskowymi i ministerialnym. Otrzymał także medal Giorgio Vasariego, przyznawany przez florencką Accademię del Disegno.

W 1998 roku Profesor Waźbiński, przez wiele lat związany z Wydziałem Sztuk Pięknych, podjął się zadania niemal niewykonalnego – zorganizowania od podstaw studiów z historii sztuki na Wydziale Nauk Historycznych naszego Uniwersytetu. Dzięki poparciu ówczesnych władz – JM Rektora UMK profesora Andrzeja Jamiołkowskiego i Dziekana WNH profesora Janusza Małłka – stworzył Katedrę Historii Sztuki i Kultury i został pierwszym jej kierownikiem w najtrudniejszym, pionierskim okresie.

Dla naszej katedralnej społeczności Profesor Waźbiński był z jednej strony Najwyższym Autorytetem, Mistrzem, z drugiej zaś Starszym Kolegą, Przyjacielem, dla wielu po prostu Zygmuntem. Wyrazem naszego dlań szczerego oddania, trwałej pamięci i serdecznego podziękowania niechaj stanie się zapewnienie, że na miarę skromnych możliwości będziemy próbowali godnie kontynuować to, co Profesor Waźbiński stworzył i co było przedmiotem szczególnej Jego troski: by Katedra Historii Sztuki i Kultury należała do renomowanych jednostek akademickich kształcących w zakresie historii sztuki, a Uniwersytet w Toruniu stał się znaczącym ośrodkiem badań nad artystycznymi dokonaniami włoskiego renesansu.